“Onlar ki, iffetlerini korurlar.” (Müminun Suresi, 5. Ayet)
Arapça kökenli bir kelime olup temizliği, ahlaki duruluğu olan iffet kavramı nefsimizin kötülüklerden korunmamızı ve Allah’a karşı sorumluluk bilinciyle yaşama gayretimizi ifade edendir. İffet hem bireysel hem toplumsal anlamda doğru yolu göstermek üzere Rabbim vahyinde yerini almaktadır. Bu kavram, nefsimize ve başkalarına karşı sorumluluklarımızı hatırlatırken ahlaki güzelliklerimizi korumayı hedef alandır.
İffet, Kur’an’da emredilen bir yaşam düsturudur. Cinsel ahlak, sosyal ilişkiler ve bireysel nefis terbiyesi bağlamında vurgulanır. Allah’ın koyduğu sınırlara riayet etmemiz, yaratılışımıza uygun tertemiz hayat sürmemizdir.
Vahyin içinde iffet göz, cinsel, mal ve kazanç noktasında anlatılmaktadır.
Gözlerimizin iffeti niyetimizden başlayarak dışa yansır. Gözler kalbin aynasıdır. Kalbin kabul ettiği artık doğru- güzel olarak algılanır ve normalleşir. Ahlaki yozlaşmalar bu şekilde olur. Kur’an, iffet algısına gözlerden başlaması gerektiğini söyler. Erkek ve kadın için gözlerini haramdan sakınmaları emredilmiştir:
“Mümin erkeklere söyle: Gözlerini haramdan sakınsınlar ve iffetlerini korusunlar. Bu, onlar için daha temizdir. Şüphesiz Allah, onların yaptıklarından haberdardır. Mümin kadınlara da söyle: Gözlerini haramdan sakınsınlar, iffetlerini korusunlar...” (Nur Suresi, 30 ve31. Ayetler)
Zina ve her türlü cinsel ahlaksızlıktan sakınılması vahyin en önemli konusudur. İffeti korumanın yalnızca zinadan kaçınmakla değil, ona götüren yollardan da uzak durmakla mümkün olduğu İsra suresinin konusudur.
“Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o, son derece çirkin bir iştir ve çok kötü bir yoldur.” (İsraSuresi, 32. Ayet)
Kişinin helal kazanç elde etmesi ve başkasının hakkına göz dikmemesi müminlerin tarifinin yapıldığı ayetler anlatımında iffetli bir hayatın çalışma ahlakıyla bağlantısını anlatılır. Kazancımızda ve yaşam tarzımızda Allah’ın helal-haram sınırlarını gözetmemiz iffetin parçası olarak sunulur.
“Onlar ki, iffetlerini korurlar.” (Müminun Suresi, 5. Ayet)
İffetin örnekleri olarak Hazreti Meryem ve Hazreti Yusuf vardır. Hazreti Meryem, iffetini koruma konusunda Allah’a olan teslimiyetiyle müminler için örnek bir şahsiyettir. “Hani melekler, 'Ey Meryem! Allah seni seçti, seni tertemiz kıldı ve dünya kadınlarına üstün kıldı,' demişti.” (Ali İmran Suresi, 42. Ayet)
Hazreti Yusuf’un hikayesi, nefsin isteklerine karşı direnmenin ve Allah’ın sınırlarına riayet etmenin önemini vurgular. “Kadın onu arzu etmişti. Eğer Rabbinden bir delil görmeseydi Yusuf da kadını arzulayabilirdi. İşte böylece biz, kötülüğü ve fuhşu ondan çevirmek istedik. Çünkü o, bizim ihlasa erdirilmiş kullarımızdandı.” (Yusuf Suresi, 24. Ayet)
Kur’an, iffetli olmayı yalnızca dışsal bir durum değil, kalbin ve ruhun temizliğiyle ilişkili bir durum olarak anlatılır. Bedensel ve ruhsal temizliğimiz arasında bir bağ olan iffet Allah’a yakınlaşmak için bir vesiledir. “Onlar, namuslarını koruyan kimselerdir.” (Ma’aric Suresi, 29. Ayet)
Bugün, iffet kavramı daha geniş bir bağlamda ele alınabilir. Özellikle dijital çağda, insanın zihinsel temizliği ve ekran başında geçirdiği zamanı kontrol etmesi, iffetin modern yansımaları olarak düşünülebilir. Kur’an’da geçen sınırların, modern hayatın her alanına uygulanması gerektiği unutulmamalıdır.
Hasılı kelam, vahyin içinde iffet hem kendimize hem içinde yaşadığımız topluma hem de Rabbimize karşı sorumluluğumuzu ifade eden kapsamlı bir kavramdır.
İffet, nefsimizin terbiyesi, Allah’ın sınırlarını gözetmemiz ve ahlaki bir durulukla hayatımızı idame ettirme gayretidir. Allah, iffetli olan kullarını över ve onların hem dünyada hem ahirette güzel karşılıklar alacağını vaat eder.
“Kim Allah’tan korkar ve iffetli davranırsa, Allah ona bir çıkış yolu açar ve onu ummadığı yerden rızıklandırır.” (Talak Suresi, 2-3. Ayet)
Rabbim, bizleri iffetli bir hayat yaşayan kullarından eylesin!
Psikolog/ Aile Danışmanı Asiye Türkan
info@asiyeturkan.com